Vuk Stefanović Karadžić (1787-1864) bio je srpski filolog, reformator srpskog jezika, sakupljač narodnih umotvorina i pisac prvog rječnika srpskog jezika.

Vuk Stefanović Karadžić (1787-1864)

Bio je najznačajnija ličnost srpske književnosti prve polovine 19. vijeka.

Podstaknut savjetima da napiše i gramatiku narodnog jezika, Vuk se prihvatio ovog posla, za koji nije imao dovoljno stručne spreme. Ugledajući se na gramatiku slavenosrpskog jezika, koju je u 18. vijeku napisao Avram Mrazović, Vuk je uspio da završi djelo.

Gramatika koju je Vuk nazvao “Pismenica serbskoga jezika po govoru prostoga naroda napisana” izašla je u Beču 1814. godine. Bez obzira na nesvršenost i nepotpunost, ovo djelo je značajno kao prva gramatika govora prostog naroda.

Svjestan nesavršenosti svoje “Pismenice”, Vuk je prihvatio primjedbe Jerneja Kopitara i drugih naučnih radnika, pa je uz prvo izdanje Srpskog rječnika iz 1818. godine objavio i drugo prošireno izdanje svoje gramatike.

U Rječniku je bilo 26.270 riječi koje su se koristile u govoru naroda u Srbiji, Sremu i Vojvodini. Ovo drugo izdanje gramatike je nekoliko godina kasnije /1824/ na njemački jezik preveo Jakob Grim.

Vuk je preveo Novi zavjet na srpski 1819. godine i objavio ga, poslije 27 godina pokušaja da dobije preporuku, pod naslovom “Novi zavjet Gospoda našega Isusa Hrista”.

Osim srpske crkve, najveći Vukov protivnik bio je Jovan Hadžić, osnivač i predsjednik Matice srpske i jedan od najobrazovanijih Srba tog vremena. Hadžić, koji je u početku bio Vukov saradnik, ali su se kasnije razišli po pitanjima jezika, 1837. godine počeo je polemiku sa Vukom Karadžićem.

Polemika između Karadžića i Hadžića je trajala skoro deceniju, a Karadžić je odnio pobjedu tek 1847. godine.