NATO avijacija je u aprilu 1994. godine napala srpske položaje kod Goražda u jednom od brojnih pokušaja da zaustavi srpske kontraofanzive i zaštiti vojsku pod komandom ratne sarajevske vlade Alije Izetbegovića.

NATO avijacija

Prvi udari su zabilježeni 10. i 11. aprila 1994. godine, kada su na zahtjev komandanta Unprofora britanskog generala Majkla Rouza NATO avioni tipa “F-16” i “F/A-18C” bombardovali srpske položaje oko Goražda.

Time je ratovanje u BiH dobilo novu dimenziju jer se direktno umiješao NATO, i to na strani muslimanske vlade.

Pet dana kasnije ponovo su bombardovani srpski položaji oko Goražda. Ovoga puta i NATO je pretrpio prve gubitke – prilikom izviđanja položaja kod Goražda, lakim vođenim raketama oštećen je francuski palubni lovac bombarder.

Lakoprenosivim raketnim sistemom “9K38 igla” oboren je zatim britanski mornarički lovac “si harijer” iz 801. skvadrona Kraljevske ratne mornarice.

Pilot potpukovnik Nik Ričardson se katapultira i pada na teritoriju pod kontrolom muslimanskih snaga.

U samim akcijama oko Goražda učestvovali su i pripadnici elitne britanske jedinice SAC koji su imali ulogu oficira za navođenje avijacije.

Napadi na srpske kopnene snage, prije svega na Sarajevsko-romanijski korpus Vojske Republike Srpske u okolini Sarajeva, nastavljeni su i narednih mjeseci.

“Okidač” za NATO napade bio je izvještaj posmatrača koji su obavijestili Unprofor o direktnim napadima tenkova Vojske Republike Srpske na muslimanske jedinice koje su formalno bile u zaštićenoj zoni, ali su konstantno izlazile van nje i napadale srpsku vojsku i okolna sela.

U toj akciji oboren je prvi borbeni avion NATO-a na ovim prostorima, a protivvazdušna odbrana Vojske Republike Srpske je i u kasnijim udarima Alijanse obarala avione tog zapadnog vojnog saveza.